De spelregels voor het verstrekken van leningen en garanties zijn vastgelegd in de Verordening Leningverstrekking en garantieverlening Rotterdam 2014. De gemeente is zeer terughoudend bij het verstrekken van geldleningen, waarbij het “Nee, tenzij…” principe wordt gehanteerd. De bestaande portefeuille heeft dan ook een aflopend karakter. De geldleningen zijn voornamelijk verstrekt aan woningbouwcorporaties en voormalige gemeentelijke onderdelen. Tot 1994 verstrekte de gemeente leningen aan woningbouwcorporaties. In 1994 is de gemeente een overeenkomst met het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) aangegaan waardoor de leningen van woningbouwcorporaties worden gewaarborgd door het WSW. Sinds dat moment trekken de woningbouwcorporaties zelfstandig hun leningen aan op de kapitaalmarkt en verstrekt de gemeente geen leningen meer.

Bij verzelfstandiging van gemeentelijke onderdelen geldt vaak een overgangsregime voor wat betreft de financiering. De gemeente verstrekt dan leningen met een aflopend karakter die geleidelijk door verzelfstandigde onderdelen worden geherfinancierd op de markt. Zo heeft het Havenbedrijf Rotterdam al een groot deel van de in 2004 verstrekte geldleningen afgelost en lopen de resterende leningen in de komende jaren verder af. In uitzondering op deze regel is bij de verzelfstandiging van de RET besloten dat de financiering van de RET Infrastructuur BV wel via de gemeente kon blijven verlopen vanwege het feit dat deze infrastructuur onlosmakelijk verbonden is met de gemeentelijke infrastructuur. In 2010 heeft de gemeente ook de financiering van het railgebonden materieel (metro’s en trams) op zich genomen omdat de RET zich door de marktomstandigheden niet zelfstandig kon financieren. De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) heeft in 2016 na het doorlopen van een zienswijzeprocedure bij de deelnemende gemeenten besloten om de rol van financier van de RET op zich te nemen. Naar aanleiding hiervan worden de samengestelde combinaties van de aan de RET verstrekte en de daarvoor bij banken opgenomen leningen overgedragen aan de MRDH. Hiervoor is medewerking van de geldgever van de opgenomen leningen vereist. De beide financiers (de Bank Nederlandse Gemeenten en de Nederlandse Waterschapsbank) hebben toestemming gegeven voor deze overdracht. Dit gebeurt in twee tranches. In 2017 wordt € 382 mln aan gecombineerde leningen overgedragen aan de MRDH en in 2018 nog € 143 mln. Een beperkt pakket van RET-leningen (€ 80 mln) is gefinancierd met Medium Term Notes Dit zijn verhandelbare leningen (vergelijkbaar met obligaties). In tegenstelling tot een onderhandse lening is hierbij niet bekend wie de geldgever is. In dat geval kan de geldgever dus ook niet om toestemming worden gevraagd. Deze leningen en de bijbehorende doorverstrekkingen worden niet overgedragen aan de MRDH. Ze worden in de komende jaren door de RET afgelost volgens het bestaande aflossingsschema en worden vervolgens geherfinancierd bij de MRDH. De leningen aan sportverenigingen zijn verstrekt voor investeringen in de sportaccommodaties, zoals sportvelden, kantines en tribunes. Onder de overige leningen valt de leningfaciliteit aan Cambridge Innovation Centre ter versterking van het innovatie- en ondernemersklimaat. Daarnaast zijn er nog de funderingsleningen aan particulieren, aan derden verstrekte leningen via het Rotterdams Restauratiefonds (RRF) en het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN).